Türkiye’de her yıl ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan haftada toplumun tüberküloz (verem) hastalığı hakkında bilgilendirilmesi ve dikkatinin çekilmesi amacıyla “Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası” etkinlikleri düzenleniyor.
Çoklu ilaçların düzenli kullanılması halinde yüzde 95-99 oranında iyileşme sağlanan hastalığın tedavi süresi ise 6-24 ay arasında değişebiliyor.
Verem hastayı, ailesini ve çevresini etkilemesinin yanı sıra uzun tedavi süreci ve bu süreçte ortaya çıkan maliyetler sebebiyle “biyopsikososyal” bir hastalık olarak da kabul ediliyor.
COVID-19’UN ARDINDA GELİYOR
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) tahminlerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık dörtte biri tüberküloz basili ile enfekte olurken, bunların yüzde 5-10’unda aktif hastalık gelişiyor.
En güncel verilerin ait olduğu 2021’de dünya genelinde yaklaşık 10,6 milyon yeni verem hastası ortaya çıkarken, 1,6 milyon insan verem sebebiyle hayatını kaybetti.
Verem, dünyada bulaşıcı hastalıklardan kaynaklanan ölüm sebepleri arasında Kovid-19’dan sonra ikinci sırada yer aldı.
Birleşmiş Milletler (BM), veremle küresel düzeyde mücadele edebilmek amacıyla sürdürülebilir kalkınma hedeflerinden birini “2030’a kadar tüberküloz hastalığını sona erdirmek” olarak belirledi. DSÖ ise Küresel Tüberkülozu Bitirme (End TB) Stratejisi çerçevesinde “DSÖ Avrupa Bölgesi Tüberküloz Eylem Planı 2023-2030″u uygulamaya koydu.
Bu eylem planıyla Türkiye’nin de içinde bulunduğu DSÖ Avrupa Bölgesi’nde 2015 yılı verileri temel alınarak tüberküloz sıklığının yüzde 80, tüberküloz ölümlerinin ise yüzde 90 oranında azaltılması hedefleniyor.
TÜRKİYE’DE TANI VE TEDAVİ ÜCRETSİZ
İlaçların düzenli kullanılması halinde tedavi edilebilen tüberküloza yönelik tanı ve tedavi hizmetleri, Türkiye’de tüm sağlık kuruluşları tarafından ücretsiz sunuluyor.
Tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar da Sağlık Bakanlığınca temin edilip vatandaşlara ulaştırılıyor.
Ayrıca Sağlık Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında, tedavi ve kontrollerini düzenli yaptıran, ekonomik ve sosyal güçlükler yaşayan tüberküloz hastalarına aylık şartlı nakdi sosyal yardım yapılıyor.
Bakanlık öncülüğünde sürdürülen “Veremsiz bir Türkiye” hedefine ulaşılabilmesi için bebeklere BCG aşısının zamanında yaptırılması, bireysel ve toplumsal hijyen kurallarına uyulması, uzun süreli öksürük ya da tüberküloz hastası ile temas edilmesi durumunda, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması, tüberküloz hastası ve temaslılarının ilaçlarını, sağlık personelinin gözetiminde ve düzenli bir şekilde kullanmaları büyük önem taşıyor. (AA)