Kırgızistan’da Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’un 15 Ekim’de istifa etmesinin ardından erken seçim kararı alınmıştı. Ülkede 15 Aralık’ta başlayan Cumhurbaşkanlığı seçim kampanyası bugün sona erdi ve seçim öncesi sessizlik başladı. Yarın 3 milyon 556 bin 864 kayıtlı seçmen cumhurbaşkanını seçmek için yerel saatle 08.00-20.00 arasında ülke genelinde ve yurt dışında kurulan toplam 2 bin 474 sandıkta oy kullanacak.
Kırgızistan Merkez Seçim Komisyonundan (MSK) yapılan açıklamaya göre seçim sürecini 44 ülkeden 35 uluslararası örgüt adına 333 gözlemci izleyecek. Seçimleri ayrıca 11 ülkeden 93 yabancı gazeteci ve yüzlerce yerel basın mensubu takip edecek.
Cumhurbaşkanlığı seçiminde 17 aday yarışacak
Bir adayın adaylığını geri çekmesiyle aralarında siyasetçi, iş adamları, devlet memurları ve aktivistlerin bulunduğu 17 aday cumhurbaşkanlığı için yarışacak.
Adaylar arasında Bütün Kırgızistan Partisi lideri ve Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) Eski Genel Sekreter Yardımcısı Adahan Madumarov, milletvekilleri Kanat İsayev, Kanıbek İmanaliyev, eski milletvekilleri Ravşan Ceenbekov, Ulugbek Koçkorov, Baktıbek Kalmamatov, geçici Cumhurbaşkanlığı yapan Sadır Caparov ve Eski İçişleri Bakan Yardımcısı Kursan Asanov da bulunuyor.
Uzmanlar, seçimlerde favori adaylar Caparov ile Madumarov’un öne çıkacağını belirtiyor.
Seçimlerle birlikte referandum yapılacak
Halk yarın cumhurbaşkanlığı seçimleriyle birlikte yapılacak referandumla ülkenin yönetim sistemini de belirleyecek. Seçmenlere “başkanlık sistemi”, “parlamenter sistem” ve “her ikisine karşı” şeklinde üç seçenek sunulacak. Ülkenin yönetim şekli anayasada net olarak belirlenmezken, Kırgızistan uluslararası arenada kendini parlamenter ülke olarak konumlandırıyor.
Seçimlerde sıhhi önlemler alınacak
Kırgızistan Sağlık Bakanlığı, MSK ile birlikte yeni tip korona virüs (Covid-19) nedeniyle sıhhi epidemiyolojik güvenliğin sağlanmasına ilişkin eylem planı geliştirdi.
Plana göre tüm seçim komisyon üyeleri seçim sürecinde maske, eldiven ve siperlik takma gibi önlemler alacak.
4 Ekim olayları
Kırgızistan’da 4 Ekim’de yapılan parlamento seçimlerinin ardından başlayan gösteriler şiddetini arttırmış, parlamento ve hükümet binaları işgal edilmişti. Olaylarda aralarında 2017’de “valiyi rehin almak ve bölgede durumu istikrarsızlaştırmakla” suçlanarak 11 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılan cumhurbaşkanlığı adayı Caparov’un da bulunduğu bir takım muhalif lider cezaevinden çıkarılmıştı. Caparov, olayların gölgesinde görevinden istifa eden başbakanın yerine getirilmiş, daha sonra 15 Ekim’de görevinden istifa eden Cumhurbaşkanı Ceenbekov’un yetkilerini devralmıştı.
Öte yandan Merkez Seçim Komisyonu, 4 Ekim parlamento seçim sonuçlarını iptal etmiş, cumhurbaşkanlığı erken seçimleri ve ülkenin yönetim sistemini belirleyecek referandumun 10 Ocak’ta yapılmasını kararlaştırmıştı.
Aliia Raimbekova