WEB 3.0, üçüncü nesil internet anlamına geliyor.
En basit şekliyle, yapay zeka ile donatılmış, makine öğrenme ile kendini geliştiren ve açık bir internet olarak tanımlamak mümkün.
Ancak bu yeni nesil interneti diğerlerinden ayıran en büyük özelliği, merkezi güçler tarafından kontrol edilmemesi.
Kripto paraların kullandığı blok zinciri sistemi ile bağımsız bir internete kapı aralaması.
Yani internetin gücünü ve kontrolünü büyük birkaç şirketten alıp, yazılımlara devretmesi.
Eğer bu kavramlar da kafanızı karıştırdıysa, önceki iki nesil interneti anlatmak ve aradaki farklara bakmak gerekiyor.
İnternetin ilkel dönemi: WEB 1.0
İnternetin ilkel dönemi olarak tanımlanabilecek WEB 1.0’da kullanıcılar sadece izleyici, dinleyici, okuyucu şeklinde tek yönlü bir iletişim sağlayabiliyordu.
Kullanıcı karşı sunucuya bağlanıyor, web sayfasındaki bilgilere ulaşıyor ve sayfayı kapatıyordu.
Sayfadaki başka kullanıcılarla iletişim kurulamıyor, alışveriş yapılamıyor ve gördüğü bilgiye herhangi bir müdahalede bulunamıyordu.
Ancak bu pasif dönem, WEB 2.0’ın hayatımıza girmesiyle değişti ve dünyayı baştan sona dönüştürmeye başladı.
İnternette aktif kullanıcı dönemi: WEB 2.0
İkinci nesil internet sadece internet hızının artması ve içeriğin genişlemesiyle sınırlı kalmadı.
Kullanıcıların web üzerinde ortaklaşa kullandıkları bilgileri birbirleriyle paylaştıkları ağa dönüştü.
Bu dönemin ilk aşamalarında email, telefon uygulamaları ve bloglar karşımıza çıktı. Daha sonra . Google, Facebook, Twitter ve YouTube gibi siteler hayatımıza girdi.
Böylece insanlar sınırlı olsa da internete katkı ve katılım sağlamaya başladı.
Ancak bu katılım, bilgi kirliliğini, veri ihlallerini ve siber suçları da hayatımıza kattı.
Aynı zamanda yoğun talep ve daha büyük beklentiler, WEB 2.0’ın kapasite sınırlarını zorlamaya başladı.
İşte bu noktada internette yeni bir devrim ihtiyacı doğdu ve WEB 3.0’ın kapısı aralandı.
İnternetin gücü kullanıcının eline geçiyor: WEB 3.0
Üçüncü nesil internette her kullanıcı ve operatörü, konsensüs yani uzlaşma protokolleri olarak bilinen aynı sabit kodlanmış kuralları takip edecek.
Bu yolla internet üzerindeki merkeziyetçilik ortadan kalkacak ve kullanıcı paylaşımını esas alan sistem doğacak.
Merkezi olmayan web’in açıklığı, hiçbir tarafın verileri kontrol edemeyeceği veya erişimi sınırlayamayacağı anlamına gelecek.
Herkes, merkezi bir şirketin iznine gerek kalmadan farklı uygulamalar oluşturabilecek ve bunlarla bağlantı kurabilecek.
WEB 3.0 ile, her sosyal platform için bir hesaba ihtiyacınız olmayacak; yalnızca tek bir hesapla platformlar arasında sorunsuzca geçiş yapılabilecek, bilgilere göz atılabilecek.
Özetle üçüncü nesil internet, kullanıcıların eline daha fazla güç verecek ve metaverse evrenine giden yolu oluşturacak.
WEB 3.0’da hangi riskler yer alıyor?
Web 3,0 merkezi güçlerden uzaklaşarak kontrolün kullanıcıda olduğu, daha geniş ve güvenli bir internet vaat ediyor.
Ancak halihazırda internetin en büyük problemleri olan nefret söylemi, yanlış bilgi ve siber suçlar bu özgürlük ortamında daha tehlikeli hale gelebilir.
Merkezi olmayan ağdaki bu kontrol sorunun, geleceğin internetinde nelere yol açacağını ise zaman gösterecek.