Multipl Skleroz’un (MS) özellikle genç erişkinleri etkileyen santral sinir sistemi hastalığı olduğunu belirten Türk Nöroloji Derneği Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Cavit Boz, MS tedavisinde heyecan yaratan yeni gelişmeler hakkında bilgiler verdi.
“Covid-19 aşısını geliştiren Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci ‘nin başında olduğu bir araştırma MS’lileri mutlu etti. Son günlerde basında ve medyada haber “müjde” olarak duyuruldu. Sevindirici bu haber mRNA aşısının farelerde başarılı sonuçlar vermesine bağlandı” şeklinde konuşan Boz, çalışma ile ilgili şunları söyledi:
GERÇEKÇİ OLMAYAN BEKLENTİLER YARATTI
“Covid-19 için bir yıldan kısa sürede geliştirilen ve kullanıma giren aşı benzeri bir durumun MS’ için de olabileceği beklentisi ortaya çıktı. Bilimsel özelliği kuvvetli olan bu çalışmanın yorumlanması ve “müjde” olarak aktarılması gerçekçi olmayan beklentiler yaratmıştır.
Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin araştırması fareler üzerinde yapılmıştır. Deneysel olarak MS benzeri model oluşturulmuş ve de mRNA teknolojisi kullanılarak yapılan tedavinin hastalık aktivitesini baskıladığı gözlenmiştir. Bu bulgular gelecekte MS tedavisi için umut vericidir. Ancak bu yöntemin MS tedavisinde kullanılabilmesi, her şey yolunda gitse bile 8-10 yıl alacaktır. Diğer taraftan özellikle son 20 yılda deneysel modelde çok başarılı olan pek çok ilaç ve yöntemin insanlarda kullanıldığında aynı sonucu vermediği gözlemlenmiştir.
ZAMANA İHTİYAÇ VAR
MS’in inflamasyon olarak adlandırılan ve deneysel modeldeki bozukluğunu tedavi eden ilaçlar mevcuttur. mRNA teknolojisinin de daha etkin olarak MS aktivitesini baskılaması önemli bir tedavi seçeneği olabilecektir. Halen var olan tedaviler ile erken dönemde başlandığında artık MS çoğu hastada kontrol edilebilir bir hastalık durumuna gelmiştir. En önemli eksiklik halen engelliliği geri getirecek bir tedavi yönteminin olmamasıdır. Teorik olarak mRNA teknolojisi ile geliştirilecek bir tedavinin de yerleşmiş sekelleri düzeltmesi beklenmemektedir.
Özetle mRNA teknolojisi MS için umut vericidir ama uzun zamana ihtiyaç vardır.”
MS’lilerin covid-19’a karşı aşılanması ile ilgili de konuşan Prof. Dr. Boz şunları söyledi:
“Ülkemizde kullanıma giren inaktif aşıyı MS’lilerin de kullanması uygundur. mRNA aşıları da MS’liler için sakınca yaratmamaktadır. Bu aşılar MS’e neden olmazlar, MS’lilerde atak riskini artırmazlar. Birinci basamak tedavi almakta olan MS’liler MS olamayanlar gibi aşı olabilirler. Bağışıklık sisteminin baskılayan ilaç kullanmakta olan MS’liler aşı için uygun zamanı nörologları ile görüşerek belirlemelidirler.”