İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Aralık 2020 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, kasımda 51,4 olarak ölçülen manşet PMI aralıkta 50,8’e geriledi. Son veri, faaliyet koşullarındaki iyileşmenin sürdüğüne işaret etse de, söz konusu iyileşme son yedi ayın en ılımlı düzeyinde gerçekleşti.
İSO’dan yapılan açıklamaya göre Covid-19 salgını ve salgının yayılmasını önlemek için devreye sokulan kısıtlamalar, aralıkta üretim ve yeni siparişlerde yavaşlamalara yol açtı. Her iki göstergede de yavaşlama kasım ayına göre daha belirgin, ancak salgının ilk dalgasına göre çok daha ılımlı gerçekleşti. Birçok ihracat pazarında virüsün ikinci dalgasının yaşanmasına bağlı olarak yeni ihracat siparişleri de yavaşladı. Üretim ve yeni siparişlerdeki ivme kaybına rağmen, Türk imalatçıları üretimi desteklemek amacıyla hem çalışan sayısını hem de satın alma faaliyetlerini artırdı. İstihdam üst üste yedinci ay artış gösterdi. Söz konusu artış güçlü düzeyde gerçekleşti ve oran olarak Kasım ayına kıyasla değişim göstermedi. Önceki ayda yaşanan düşüşün ardından girdi alımlarında da artış kaydedildi. Satın alma faaliyetlerindeki artışa karşılık, ham madde temininde yaşanan zorluklar nedeniyle girdi stoklarındaki düşüş devam etti. Teslimat sürelerinin anketin başladığı Haziran 2005’ten beri ikinci en yüksek oranda artması, arz tarafında yaşanan sorunları öne çıkardı. Teslimat sürelerindeki en belirgin artış, salgının nisan ayındaki zirvesinde görülmüştü. Arz yetersizliklerinin para birimindeki zayıflık ile birleşmesi, girdi maliyetlerinde keskin ve önceki aya göre hızlanan bir artışa yol açtı. Enflasyon oranı Eylül 2018’den beri en yüksek düzeyde kaydedildi. Böylece nihai ürün fiyatlarında da keskin artış gözlendi. Ancak bu artış kasım ayına göre hafif yavaş gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: “Türk imalat sektörü 2020 yılını iki zorlukla karşı karşıya kalarak bitirdi: Birincisi, yılın büyük bölümünde etkili olan Covid-19 salgını, üretim ve yeni siparişlerin yavaşlamasına yol açtı. İkincisi, tedarik zincirindeki ciddi aksamalar, firmaların ihtiyaç duyduğu malzemeleri temin etme imkanını sınırladı ve maliyet yüklerinde zaten yüksek seyreden artışı hızlandırdı. Tüm bu zorluklara rağmen, firmalar ek personel alımına giderek ve daha çok girdi alımı yaparak kapasite artırmaya istekli olduğunu gösterdi. Bu gelişmeler, yukarıda belirttiğimiz, faaliyetleri olumsuz etkileyen sıkıntılar hafiflediğinde imalat sektörünün yoluna devam etmeye hazır olduğunu gösteriyor.”
YENİ SİPARİŞLER YAVAŞLADI
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI aralık verilerine göre Covid-19 salgınının ikinci dalgası ve salgının yayılmasını önlemeye yönelik devreye alınan kısıtlamalar, takip edilen 10 sektörün çoğunda üretim ve yeni siparişlerin aralık ayında yavaşlamasına yol açtı. Sektörlerin çoğunluğu bu dönemde istihdam yaratmaya devam etti. Tedarik zincirinde yaşanan ciddi aksamalar, enflasyonist baskıları güçlendirdi. On sektörün sadece üçünde üretim artışı kaydedilirken en güçlü büyüme tekstil sektöründe gerçekleşti, üretimde en belirgin ivme kaybı ise giyim ve deri ürünlerinde kaydedildi. Sadece ana metal ve tekstil sektörlerinde yeni siparişler büyüme kaydederken, en sert yavaşlama ise giyim ve deri ürünleri sektöründe gözlendi.
Takip edilen 10 sektörün sekizinde istihdam artışı kaydedilirken, bu durumun istisnası gıda ürünleri ile giyim ve deri ürünleri sektörleri oldu. İstihdamdaki en yüksek oranlı artış kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe kaydedildi. On sektörün sekizinde girdi maliyetleri kasım ayına ayına göre daha yüksek oranda arttı. Sektörlerin yarısında nihai ürün fiyatları enflasyonu hız kesti ancak fiyat artış oranları genel olarak yüksek düzeylerde kaldı.